مشتریان یک مزون متوسط با سابقه فعالیت قابل قبول 4 تا 6 مشتری است که با احتساب هزینه های دستمزد خیاط، دستمزد طراح، خرید پارچه و یراق الات، نگین و کریستال، دانتل و ... سود 50 تا 60 درصدی عاید صاحب مزون می شود.

فهیمه اکبری صحت - راه اندازی مراسم ازدواج انچنان که برای خانواده های دردسر بزرگی به نام هزینه های سرسام آور را به ارمغان اورده از سوی دیگر به عده ای کمک می کند تا کسب و کارهایی بر پایه این مراسم راه اندازی کنند.

به همین دلیل مزون لباس عروس یکی از مشاغل جذاب اما پر دغدغه است که در کشورمان از رونق و جایگاه ویژه ای برخوردار است. برای راه اندازی این کسب و کار جذاب مجموعه ای از عوامل دخیل هستند که می توان به کم بودن سلسله قوانین و مقررات در آن اشاره کرد.

بیشتر مزون های فعال در شهرهای مختلف کشور فاقد مجوز بوده و به صورت غیر رسمی فعالیت می کنند. البته در این مورد می توان به نبود یک قانون واحد هم اشاره کرد.

راه اندازی مزون مانند سایر کسب و کارها نیاز به مجموعه مجوزهایی دارد اما نمی توان مجموعه مدارک مورد نیاز برای راه اندازی یک مزون را با سایر کسب و کارها مقایسه کرد. برای دریافت مجوز فعالیت مزون تنها چند شرط مورد نیاز است.

برای دریافت جواز کسب با مراجعه به اتحادیه پوشاک باید مدارک را تحویل داد. مدارک مورد نیاز عبارتند از 1-اصل هرگونه قرار داد عادی یا رسمی به نام متقاضی 1 برگ2- فتوکپی سند ملک یا سند اجاره رسمی قبلی ( در صورت مالک بودن متقاضی ، ارائه اصل و کپی (سند مالکیت و بنچاق ) نیز الزامی است. )3-اصل شناسنامه 4-اصل کارت پایان خدمت ( متولدین 1344 به بالا )5-عکس 4*3 جدید 3 قطعه ( پشت نویسی شده )5-اصل کارت ملی 6-تاييديه کدپستي واحد صنفي با نشاني صحيح از ادره پست منطقه. نگاهی به مدارک مورد نیاز نشان می دهد که مراحل دریافت جواز مزون لباس نسبت به سایر مشاغل بسیار آسان تر است.

برای راه اندازی یک مزون لباس عروس به یک فضای بزرگ 80 تا 120 متری نیاز است. فضای مناسب یکی از مهترین مواری است که بر میزان کیفیت محصول و کمیت مشتریان تاثیر می گذارد. نسرین مقنع صاحب یک مزون در خیابان جمهوری می گوید« به دلیل متفاوت بودن مشتریان مزون لباس عروس باید محیط کار علاوه بر داشتن استاندارهای عمومی به چیدمان و طراحی داخلی هم آراسته باشد.

به کفته وی« یک مزون لباس عروس علاوه بر داشتن یک اتاق پرو عمومی باید یک اتاق بزرگ مناسب برای پرو نهایی داشته باشد تا همراهان عروس بتوانند نسبت به محصول نهایی اظهار نظر کنند. همین موضوع باعث می شود تا متراژ داشتن یک مزون لباس عروس بالا برود.»

همچنین یک مزون لباس عروس در وهله اول نیاز به وسایل متعددی برای راه اندازی دارد. یک مزون متوسط با داشتن یک خیاط، یک خرجکارچی، یک کمک خیاط ، برشکار، اتوکش و یک مدیر نیاز به وسایلی هم دارد.

مهمترین وسایل مورد نیاز یک مزون لباس عروس عبارت است از چرخ خیاطی، چرخ زیگزال، چرخ گلدوزی، قیچی برقی، وسایل کامل لحیم کاری، اتوی بخار، اتوی پرسی، انواع نخ ها، میزهای خیاطی به تعداد افراد شاغل در مزون، پارچه، چسب و...

جدول شماره یک لیست قیمت این محصولات را بیان می کند.

نام محصول	قیمت
چرخ خیاطی	12 تا 15 میلیون تومان
چرخ زیگزال	3 تا 6 میلیون تومان
چرخ گلدوزی	5 تا 8 میلیون تومان
اتوی پرسی	2 تا 4 میلیون تومان
اتوی بخار	یک تا 3 میلیون تومان
وسایل کامل لحیم کاری	150 تا 200 هزار تومان
قیچی برقی	1 میلیون و 800 تا 3 میلیون و 400 هزار تومان
میز خیاطی	350 تا 600 هزار تومان

یک حساب سر انگستی نشان می دهد که برای راه اندازی یک مزون لباس عروس بین 50 تا 60 میلیون تومان هزینه خرید وسایل اولیه نیاز است. این در حالیست که عمده هزینه راه اندازی یک مزون اجاره و یا رهن ملک مورد نظر است. با توجه به اینکه بیشتر مزون های لباس عروس در خیابان جمهوری، میرداماد و کوچه برلن هستند اختلاف قیمت در این نقاط شهر بسیار قابل ملاحظه است.

برای مثال اجاره یک ملک تجاری 100 متری برای مزون عروس در خیابان میردامان بین 8 میلیون تا 10 میلیون قیمت گذاری می شود. این در حالیست که یک ملک تجاری مناسب برای مزون لباس عروس در خیابان جمهوری بین 4 تا 6 و نیم میلیون اجاره داده می شود. البته هزینه اجاره در کوچه برلن ده درصد کمتر از خیابان جمهوری است.

مراکز مختلفی به عنوان بورس لباس عروس کشور شناخته می شوند. اما در این میان خیابان جمهوری تقاطع ولیعصر، خیابان میرداماد، کوچه برلن از مهمترین مراکزی هستند که به عنوان بورس لباس عروس شناخته می شوند.

در این مراکز پاساژهایی برای دوخت لباس عروس وجود دارد که با قیمت های مختلف این محصولات را تولید می کنند. خیابان جمهوری که به عنوان اصلی ترین مرکز مزون لباس عروس پایتخت و حتی کشور شناخته می شود علاوه بر دوخت مرکز پخش کشوری این محصولات هم هست.

به گفته اکرم باشنگ صاحب مزون شهرزاد در خیابان جمهوری« بیشتر لباس هایی که در شهرهای مختلف به فروش می رسد محصول مزون های واقع در این خیابان هستند.»

به گفته وی« مزون داری به مراتب سخت تر از فروشندگی لباس است. زیرا بیشتر فروشگاه های لباس در معرض دید و در دسترس مشتریان است اما اکثر مزون ها در حاشیه این فروشگاه ها قرار دارد به همین دلیل درآمدزایی را برای مزون داران سخت تر کرده است.»

علیرضا معصومی صاحب یک مزون در افسریه تهران می گوید« مشتریان مزون های لباس عروس خواهان کالاهایی متمایز تر از کالاهای فروشگاه های عادی سطح شهر هستند و مسلما اگر تمایز واضحی میان محصولات مزون و فروشگاه شهری نباشد ، مخاطب دلیلی برای رجوع به مزون نخواهد یافت.

این تمایز می تواند در قیمت ، به روز بودن ، مدل های خاص و یا هرچیز دیگری خود را نشان دهد . البته بیشتر مواقع کیفیت و قیمت است که به عنوان نقطه تمایز خود را نشان می دهد.»

وی در پاسخ به مبنی بر اینکه کدام مزون ها برتری بیشتری دارند و می توانند موفق تر عمل کنند، گفت«مزون هایی که کار خود را بر روی تولید و فروش متمرکز کرده اند به مراتب موفق تر از مزون هایی هستند که کالایی را از کشورهای خارجی وارد می کنند و آن را با کمی دستکاری به قیمت های گزاف در بازار توزیع می کنند.

مزون هایی که مسئولیت تولید و فروش را بر عهده می گیرند از نظر میزان مشتری در سطح قابل قبولی قرار دارند و به نسبت درآمدها انها بیشتر از سایرین است. همچنین ارتباط مستقیم با مشتریان باعث ایجاد نوعی تبلیغات دهان به دهان می شود که به افزایش مشتریان منجر خواهد شد.»

لباس عروس در دسته محصولاتی قرار می گیرد که مشتری فصلی دارد. به عنوان مثال در ماه هایی مانند رمضان و محرم این شغل نه تنها در آمد چندانی نداشته بلکه با روکود مواجه می شود اما در ماه های دیگر اواضاع بهتری را تجربه می کند.

به گفته مریم علی زاده صاحب مزون عروس مهتاب در خیابان جمهوری« مشتریان یک مزون متوسط با سابقه فعالیت قابل قبول 4 تا 6 مشتری است که با احتساب هزینه های دستمزدخیاط، دستمزد طراح، خرید پارچه و یراق الات، نگین و کریستال، دانتل و ... سود 50 تا 60 درصدی عاید صاحب مزون می شود.

وی معتقد است« برای هر لباس عروس بین 250 تا 400 هزار تومان دستمزد به خیاط داده می شود که در هنگام تسویه حساب با مشترین این مبلغ بیش از 50 درصد گرانتر محاسبه می شود. همچنین یراق آلات، نگین، مروارید و کریستال در مزون ها به صورت فله ای خریداری می شود که با قیمت مناسبی برای خریدار تمام می شود.

این در حالیست که برای مشتری رقم قابل توجهی رقم می خورد. در حال حاضر هر لباس عروس بین یک مییلیون و 200 تا 4 میلیون تومان دوخته می شود که به طور متوسط 50 درصد این هزینه سود خالص برای صاحب مزون به شمار می رود.»

اگر با این حساب یک مزون متوسط ماهیانه 4 مشتری 2 میلیون تومانی داشته باشد هشت میلیون درآمد دارد که 4 میلیون تومان آن به عنوان هزینه های جاری محاسبه می شود البته بیشتر مزون ها به تولید انبوه تمرکز داشته و تقریبا 20 لباس در ماه تولید می کنند.

متوسط قیمت این لباس ها 1 میلیون و 200 هزار تومان است. با این حساب 12 میلیون و دیگر هم به میزان درآمد انها اضافه می شود. بررسی های میدانی نشان می دهد که یک مزون متوسط با هشت نفر نیروی کار بین 25 تا 30 میلیون تومان در ماه در امد دارد که نزدیک به 50 درصد آن صرف هزینه های جاری، اجاره مغازه، دستمزد و حقوق کارگران می شود.

البته در برخی ماه های سال مزون لباس عروس در رکود کامل و حتی تعطیلی به سر می برد. به همین دلیل هزینه دوران رکود باید در دوران رونق تامین شود.