سرنوشت تلگرام هم به مذاکرات گره خورد!

واکنش صریح مدیران شرکت تولید کننده پیام رسان تلگرام به اختلالات بوجود آمده در ارتباط کاربران ایرانی با سرورهایشان، واکنش سریع دولت مردان ایرانی را به همراه داشت تا شاهد وقوع اتفاقی کم سابقه در این ارتباط باشیم.

به گزارش «تابناک»، به فاصله چند ساعت از انتشار موضع گیری رسمی مدیران پیام رسان تلگرام، مبنی بر اینکه کندی ارتباطاتشان در ایران ناشی از اختلالاتی است که ارائه دهندگان محلی اینترنت در کشورمان یا همان ISP های ایرانی بوجود آورده‌اند، سخنگوی وزارت ارتباطات در موضع گیری ای سریع، هرگونه تصمیم دولت درباره فیلتر کردن این نرم افزار را رد کرد.

البته سخنان محمدرضا فرنقی زاد که در کنار سمت مدیرکل روابط عمومی وزارت ارتباطات‌ و فناوری اطلاعات، سخنگویی این وزارت خانه را نیز عهده دار است، آنقدر صریح نبود که بتوان به کمک آن، اعمال محدودیت بر تلگرام را به کل مردود دانست و از بیخ تکذیبش کرد چراکه وی گفت: «اگر قوه قضاییه تصمیم به فیلترینگ شبکه‌ای داشته باشد می‌تواند به صورت مستقیم اقدام به فیلترینگ کند بدون اینکه وزارت ارتباطات در جریان باشد.»

به عبارت بهتر تا اینجای کار مشخص شده بود که دست کم محدودیتی از طرف دولت بر این نرم افزار محبوب ایرانیان اعمال نشده است ولی هنوز کسی نمی‌دانست که آیا نهاد دیگری چنین کاری کرده یا خیر، اشکالات تلگرام، مربوط به سرورهای این شرکت و داخلی است؟

این ابهامات در حالی مطرح می‌شد که برخی شائبه ها حکایت از آن داشت که مدیران تلگرام همه واقعیت ها را نمی‌گویند و بخشی از اختلالات بوجود آمده در نرم افزارشان مرتبط با اشکالاتی ست که خودشان به آن مبتلا هستند؛ این گزاره زمانی مهر تایید می‌خورد که برخی کاربران ایرانی تلگرام گزارش می‌دادند که در روزهای اخیر، هنگام کار با تلگرام با خطاهایی مواجه شده‌اند که در مواقع شلوغی و ترافیک شدید سرورها رخ می‌دهند.

این در حالی است که آمار و ارقام حکایت از استقبال شدید و گسترده ایرانیان از این نرم افزار دارد تا جایی که خبر می‌رسد بیش از 20 درصد ترافیک سرورهای تلگرام فقط و فقط مربوط به کاربران ایرانی است و در حال حاضر، بیشترین استفاده از سرورهای تلگرام  در چارچوب مرزهای کشور ما رقم می‌خورد. بر این اساس دور از انصاف است اگر این ترافیک شدید را موجب مختل شدن ارتباطات تلگرام ندانیم و همه چیز را به اعمال محدودیت ها و امثال فیلترینگ مرتبط فرض کنیم.

موضوع زمانی جالب توجه تر می‌شود که بدانیم بلافاصله با شدت گرفتن این اختلالات کند کننده، مدیران تلگرام نسخه جدیدی از نرم افزارشان را منتشر کردند که کار را برای آن دسته از کاربران ایرانی که نرم افزارشان را به روز کردند، راحت تر کرد و از شدت اختلال در ارتباطشان کاست؛ یعنی چه بپذیریم و چه رد کنیم، بخشی از اختلالات مربوط به تلگرام بود که البته به سرعت رفع شد.

اما همه اینها تا قبل از آن بود که مدیران پیام رسان تلگرام همه مشکلات را به عرضه کنندگان اینترنت در ایران مرتبط بدانند و اعلام کنند که به دنبال یافتن چرایی این موضوع هستند چراکه بعد از انتشار این خبر، وزارت ارتباطاتی ها ابتدا اعمال محدودیت را تکذیب کردند و حال یک گام جلوتر گذاشته و خبر می‌دهند که برای رفع مشکلات تلگرام، به مدیران آن نامه رسمی زده‌ و خواستار مذاکره شده اند.

این را خسروی، معاون وزیر ارتباطات، ساعاتی پیش به تسنیم اعلام کرد و افزود: «نامه‌ای رسمی به تلگرام زدیم و در آن گفته‌ایم که شبکه شما در ایران مشکل دارد، بیایید بنشینیم مشکلات را حل کنیم.» وی خسروی در پاسخ به این سوال که قرار است برای حل مشکلات این شبکه CDN راه‌اندازی کنید؟، گفت: «بنا داریم مشکلش را چه به طریق CDN و چه از طرق دیگر حل کنیم.»

بدین ترتیب از یکسو مشخص شد که دیدگاه مسئولان نسبت به نرم افزارهای ارتباطی تا آنجا تغییر کرده که حاضرند با ایشان نامه نگاری رسمی کنند و از سوی دیگر مشخص شد که استراتژی ایشان در این مکاتبات چیست؛ مذاکره با مدیران این نرم افزارها.

این مذاکره همانگونه که در سوال خبرنگار آمده، ممکن است به راه اندازی سرورهای تلگرام در ایران منجر شود که می‌تواند مزایا و معایبی به همراه داشته باشد یا به بحثی فنی ختم شود که در نتیجه آن طرفین یکدیگر را قانع خواهند کرد که اشکال از کیست و برای رفع آن چه راهکارهایی وجود دارد. مذاکراتی که اگر به یافت راهکار موثری هم ختم نشود، دست کم مشخص خواهد کرد که آیا تلگرامی ها دروغ گفته‌اند یا واقعا محدودیتی (به دور از اطلاع دولت مردان) در دسترسی به سرورهای این نرم افزار در داخل کشور اعمال شده است.

اما هرچه تغییر رویکرد مسئولان از فیلترینگ نرم افزارهایی که به زعمشان مشکل آفرین هستند، به مذاکره و نامه نگاری رسمی با ایشان، خوشایند به نظر می‌رسد، طرح موضوعاتی مانند راه اندازی سرور این نرم افزار در ایران ممکن است برای بسیاری کاربران ایرانی خوشایند نبوده و زمینه ساز کوچشان از تلگرام به نرم افزاری دیگر شود. کوچی شبیه آنچه در فیلترینگ وی چت شاهدش بودیم یا شبیه هجوم میلیونی ایرانیان به تلگرام پس از کند شدن و شایعاتی که پیرامون توافق مسئولان ایرانی با مدیران این نرم افزار منتشر شد!