در چند روز گذشته، کنگره آمریکا مشغول بررسی لایحه بودجه دفاعی سال آینده این کشور بوده است؛ لایحه‌ای که عموماً به عنوان شاخصی برای دریافتن اولویت‌بندی‌های نظامی و امنیتی ایالات متحده در قبال مناطق گوناگون جهان از آن یاد می‌شود. در همین زمینه، بررسی این لایحه جدید از تلاش آمریکا برای تقابل با ایران و ایجاد «بازدارندگی» از طریق تقویت بیشتر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس حکایت دارد.

به گزارش «تابناک»، کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان آمریکا به تازگی طرح بودجه دفاعی سالیانه این کشور را منتشر کرده که بر اساس آن، از دولت اوباما خواسته شده برای جلوگیری از قدرت‌یابی و نفوذ ایران، مجموعه‌ای از قراردادهای دفاعی با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به امضا برساند.

به نوشته «المانیتور»، بند ۱۲۳۹ طرح دفاعی سال ۲۰۱۵ آمریکا با نام «حضور و همکاری ایالات متحده در منطقه خلیج ع... (فارس) به منظور بازدارندگی ایران»، پیشنهاد می‌کند که ایالات متحده حضور خود را در منطقه افزایش داده و در جست‌و‌جوی راه‌هایی برای حمایت از وضعیت امنیتی کشورهای شورای همکاری در مقابل ایران برآید.

در این طرح بیان شده که ایالات متحده با کشورهای کلیدی عضو شورای همکاری خلیج فارس قراردادهای دفاعی به امضا نرسانده که بتواند سبب بازدارندگی ایران شود؛ بنابراین، واشنگتن باید در نخستین فرصت نسبت به تکمیل چنین موافقت‌نامه‌هایی اقدام کند.

این پیشنهادها در شرایطی مطرح می‌شود که جمهوری خواهان به تازگی انتقادات خود از اوباما را به واسطه آنچه ناکامی وی در تضمین حضور آمریکا در عراق و همچنین اشتباهات وی در افغانستان می‌خوانند، افزایش داده‌اند. جمهوری خواهان اکثریت کرسی‌های مجلس نمایندگان را‌ دارند.

آنچه اعضای مجلس نمایندگان خواستار انعقاد آن با کشورهای حاشیه خلیج فارس هستند، قراردادهایی است که به نام «موافقت‌نامه‌های وضعیت نیرو‌ها» از آن یاد می‌شود. بر پایه تعریف سرویس تحقیقات کنگره، این عنوان به موافقت‌نامه‌های دوجانبه یا چندجانبه‌ای اطلاق می‌شود که بر پایه آن، چهارچوب عملکرد نیروهای نظامی آمریکا در یک کشور خارجی و نحوه شمول قوانین داخلی کشور میزبان بر این نیرو‌ها تعیین می‌‌شود.

اما به جز بحث حضور نظامی در منطقه، از جمله دیگر موضوعاتی که در طرح دفاعی کنگره مطرح شده، بیان این موضوع است که در توافق نهایی هسته‌ای با ایران، باید «جنبه‌های نظامی» برنامه هسته‌ای این کشور نیز مورد توجه قرار بگیرد؛ افزون بر این، از دولت اوباما خواسته شده بر «شبکه‌ای از سازمان‌هایی ایرانی که اقدام به انجام فعالیت‌های خرابکارانه در منطقه می‌کنند»، فشار قابل توجهی وارد شود. تداوم اعمال تحریم‌های موجود علیه ایران، از جمله دیگر موضوعاتی است که در این طرح به آن اشاره شده است.

به هر حال، آن گونه که از این بخش طرح دفاعی آمریکا برداشت می‌شود، یکی از دغدغه‌های عمده نمایندگان کنگره آمریکا در شرایط کنونی، چگونگی مواجهه با ایران در شرایط جدید شکل گرفته در منطقه و همچنین در عرصه جهانی است.

در این زمینه، با توجه به متن طرح مذکور و همچنین تحلیل‌های گوناگونی که در ماه‌های اخیر از سوی تحلیلگران و سیاستمداران سابق و کنونی آمریکایی منتشر شده، می‌توان چنین استدلال کرد که نگرانی از توسعه قدرت و نفوذ منطقه‌ای ایران در پی ‌توافق جامع هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌ها، در حال حاضر به یکی از دغدغه‌های مهم سیاستمداران آمریکایی، به ویژه عناصر تندرو در کنگره تبدیل شده است.

بر این اساس، نمایندگان کنگره در تلاشند تمهیداتی ‌فراهم کنند که با استفاده از آن، آمریکا بتواند خود را برای شرایط جدید در حال شکل‌گیری در منطقه خاورمیانه در پی اوج‌گیری قدرت ایران آماده کند. از سوی دیگر، این افراد بد نمی‌بینند که با زنده نگه داشتن ادعاهایی همچون وجود «جنبه‌های نظامی در برنامه هسته‌ای ایران»، راه را برای اعمال فشار دوباره بر ایران در آینده باز نگه دارند.

تماشاخانه