کارشناس بیماریهای واگیردار حوزهی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان گفت: در ایران طبق آمارهای موجود حدود 3 درصد افراد جامعه یا قریب به دو میلیون نفر ناقل هپاتیت ب هستند.
دکتر «مهدی شفیعی» کارشناس بیماریهای واگیردار حوزهی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در گفتوگو با ایسنا، در رابطه با 28 ژولای(6 مردادماه) روز جهانی هپاتیت اظهار کرد: شعار امسال سازمان جهانی بهداشت «هپاتیت این است، بهتر بشناسیم، بهتر مقابله کنیم» تعیین شده است.
وی در تعریف هپاتیت گفت: هپاتیت به معنای التهاب کبد و در میان عوام به یرقان یا زردی مشهور است که ویروسها مهمترین عوامل ایجادکنندهی آن هستند.
این کارشناس بیماریهای واگیردار حوزهی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان افزود: ویروسها موجودات ریز ذرهبینی هستند که از فرد آلوده به فرد سالم منتقل میشوند و برای رشد و تکثیر خود به یک موجود زنده نیاز دارند، البته عوامل دیگری چون داروها، بیماریهای وراثتی و خودایمنی و مصرف مشروبات الکلی میتوانند سبب هپاتیتهای غیرویروسی شوند.
دکتر شفیعی گفت: تاکنون 8 نوع ویروس هپاتیت شناخته شده است که شایعترین آنها ویروس هپاتیتهای آ (A) ، ب (B) و سی (C) هستند.
وی ادامه داد: امروزه هپاتیت، از مشکلات بهداشتی عمده جهان است و 300 میلیون نفر در سراسر جهان حامل ویروس هپاتیت ب هستند بهطوریکه هپاتیت ب پس از بیماریهای سل و مالاریا شایعترین بیماری عفونی و مسری است.
کارشناس بیماریهای واگیردار حوزهی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان گفت: سالانه حدود 50 میلیون نفر به شمار افراد آلوده به ویروس هپاتیت در دنیا اضافه میشود و اغلب مبتلایان در کشور پهناور چین و تایوان هستند.
دکتر شفیعی افزود: شیوع این بیماری در برخی نواحی آسیا و آفریقا بسیار بالاست و حتی به 20 درصد میرسد، در ایران طبق آمارهای موجود حدود 3 درصد افراد جامعه یا حدود دو میلیون نفر ناقل ویروس هپاتیت ب هستند.
وی تصریح کرد: بلومبرگ (Blumderg) و همکارانش در فیلادلفیا، ویروس هپاتیت ب را در سال 1965 کشف کرد و موفق به دریافت جایزه نوبل شد.
کارشناس بیماریهای واگیردار حوزهی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در بخش دیگری با اشاره به راههای انتقال ویروس هپاتیت ب، یادآور شد: انسان تنها مخزن این عفونت ویروسی است و انتقال آن از فرد آلوده به سالم است و از راههای انتقال آن انتقال از مادر آلوده به نوزاد، است یعنی عفونت نه از طریق بندناف، بلکه از طریق بدن مادر و به هنگام زایمان و در جریان تماس نزدیک با ترشحات واژینال منتقل میشود.
دکتر شفیعی ادامه داد: همچنین تماس جنسی با فرد ناقل هپاتیت میتواند به انتقال عفونت منجر شود بنابراین برای ممانعت از این امر، واکسیناسیون و استفاده از کاندوم توصیه میشود.
وی افزود: پرسنل بیمارستانی در تماس نزدیک با بیماران در معرض خطر ابتلای بیشتری هستند چون این خطر به علت آلوده شدن با خون بیمار به عنوان مثال از طریق فرورفتن سوزن آلوده به دست و یا از طریق خراشهای پوستی است، در ضمن این خطر برای جراحان و دندانپزشکان دوچندان میشود.
این کارشناس بیماریهای واگیردار حوزهی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، استفاده از خون و فرآوردههای خونی آلوده را نیز خطرناک دانست و گفت: این مساله اغلب در چند دههی پیش اتفاق میافتاد و چون امروزه در سراسر جهان و از جمله ایران خونهای اهدایی برای شناسایی ویروس هپاتیت ب آزمایش میشوند، از اینرو خون و فرآوردههای آن سالم هستند.
دکتر شفیعی گفت: استفاده از وسایل غیر استریل در دندانپزشکی، سوراخ کردن غیربهداشتی گوش، خالکوبی و حجامت نیز جزو راههای احتمالی انتقال عفونت تلقی میشوند.
وی افزود: بند پایانی که خون میمکند از قبیل پشه یا ساسهای رختخواب بهخصوص در مناطق گرمسیر، عوامل مهمی در انتقال عفونت هستند اما شاهدی دال بر تکثیر ویروس در بدن بند پا وجود ندارد.
این کارشناس بیماریهای واگیردار حوزهی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان با اشاره به ناقل هپاتیت ادامه داد: ناقل بیماری هپاتیت به کسانی گفته میشود که با وجود ویروس هپاتیت(ب) در خونشان به مدت بیش از 6 ماه حال عمومی خوبی داشته باشند و در بررسی آزمایشگاهی اختلالی در کار کبد آنان مشاهده نشود در چنین شرایطی ویروس به صورت مسالمتآمیز در بدن هست اما آسیبی به کبد نمیرساند.
دکتر شفیعی ادامه داد: چون در اغلب موارد، عفونت از مادر آلوده به نوزاد منتقل میشود، تا سالها علامتی دیده نمیشود البته در برخی موارد به دنبال هپاتیت حاد ویروسی فرد به ناقل تبدیل میشود که در این افراد به دنبال علائم هپاتیت از جمله بیاشتهایی، ضعف، بیحالی، پررنگی ادرار و زردی سیستم ایمنی بدن نمیتواند HBsAg را منفی کند و پس از 6 ماه با وجود بهبودی ظاهری، فرد آلوده باقی میماند.
وی یادآور شد: خوشبختانه تنها 10 درصد مبتلایان هپاتیت حاد ویروسی به حالت ازمان دچار میشوند و ناقل هپاتیت باقی میمانند اما متاسفانه در صورت انتقال عفونت از مادر به نوزاد، در غالب موارد حالت ناقل پابرجا میماند و نوزادان آلوده امروزه خود آلودهکنندگان جامعه فردا هستند.
این کارشناس بیماریهای واگیردار حوزهی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان گفت: بر اساس اکثر گزارشهای علمی بسیاری از کسانی که به ویروس هپاتیت ب آلوده میشوند، از بیماری خود آگاهی ندارند و سالها پس از ابتلا به بیماری دچار میشوند.
دکتر شفیعی با اشاره به روش تشخیص ویروس هپاتیت ب خاطرنشان کرد: راه تشخیص این بیماری اندازهگیری آنتیژن سطحی این ویروس یعنی HBsAg است، دربسیاری از موارد به دنبال کشف یک مورد HBsAg مثبت، دیگر افراد خانواده آزمایش تا موارد مثبت و بدون علامت شناسایی شوند.