"طرح هدفمندی" ؛ اخراج بی صدای افغان ها از ایران

عصر ایران – در حالی که شمارش معکوس برای اجرای طرح هدفمندی یارانه ها از مدت ها پیش آغاز شده و هر آن احتمال قطع یارانه های سوختی و دیگر یارانه های کالاهای مصرفی وجود دارد ، نگرانی قریب به 2 میلیون نفر از شهروندان افغانی ساکن ایران که در خط مقدم تاثیر پذیری از قطع یارانه های دولتی هستند ، روز افزون شده است .

"احمد" کارگر افغانی بخش مسکن که در ساختمانی در حال ساخت در شرق تهران کار می کند ، می گوید که وی به شدت نگران تاثیرات طرح هدفمندی یارانه ها روی زندگی خود در ایران است.

وی می افزاید که این تنها او نیست که از قطع یارانه های دولتی نگران است و تقریبا تمامی هم میهنان او که در ایران مشغول به کار هستند همین نگرانی او را دارند .

البته " بهروز" دانشجوی افغانی دو رگه ( ایرانی – افغانی ) در تهران نظر بدبینانه ای  دارد . او می گوید که طرح هدفمندی یارانه ها نوعی اخراج بی صدای افغان های ساکن در ایران است .

وی می گوید : " کسی دولت ایران را به خاطر اجرای یک طرح اقتصادی ملامت نمی کند ، اما این طرح می تواند بیش از هر روش یا شیوه پلیسی یا امنیتی دیگری زندگی را برای صدها هزار افغان ساکن در ایران غیر ممکن سازد و آنها را مجبور به کوچ کند ".

برآورد دقیق تعداد شهروندان افغانی ساکن در ایران ممکن نیست ، چه آنکه همه روزه هزاران نفر از مرزهای شرقی کشورمان وارد یا خارج می شوند ، اما گفته می شود قریب به 2 ملیون افغانی ساکن ایران هستند که از این میزان بیش از 1 میلیون نفر از آنها به صورت غیر قانونی در ایران هستند.

با این حال اتباع مجاز افغانی نیز که جمعیت آنها قریب به 1 میلیون نفر برآورد می شود ، در طرح هدفمندی یارانه ها مورد توجه قرار نگرفته اند و ظاهرا دولت ایران بنا ندارد به این افراد یارانه ای پرداخت کند .

البته بدیهی است که وضعیت شهروندان افغان که به صورت غیر مجاز در کشورمان اقامت دارند مشخص است و این افراد نه تنها نباید از یارانه های نقدی و یا دیگر تمهیدات حمایتی دولت در اجرای طرح هدفمندی یارانه ها برخوردار شوند ، بلکه از نظر قانونی باید دستگیر و از کشور اخراج شوند. اما نگرانی های کسانی که به طور قانونی در کشور زندگی می کنند و اتفاقاً بسیاری از کارهای سخت و طاقت فرسا را بر دوش دارند ، باید در حد مقدورات دیده شود.

از سوی دیگر باید توجه داشت که به هر حال اگر دولتیان نگاهی مصلحت جویانه به موضوع هدفمندی یارانه ها داشته باشند ، مورد توجه قرار دادن وضعیت افغانی های ساکن در ایران ضرورتی انکار ناپذیر است ، چه آنکه قطعا تبعات اجرای هدفمندی یارانه ها و بالا رفتن یکباره هزینه های زندگی  بالقوه می تواند برخی افراد من جمله اتباع افغان را به رفتارهای پرخطر و بر هم زننده امنیت اجتماعی سوق دهد.

استیصال اقتصادی و عدم تامین معاش برای قشر بزرگی از اتباع مجاز به سکونت در ایران موضوعی جدی است ، چه آنکه عموماً این قشر از جمعیت ساکن در کشورمان با درآمدهای ناچیز کارگری روزگار می گذرانند.

البته در این که باید روزی مهمانان افغانی ، ایران را ترک کنند و به وطن خویش بازگردند تا رابطه "میزبانی - میهمانی" شان با ایران به رابطه معقول تر "همسایگی" تبدیل شود ، شکی نیست و در این مسیر در گام اول باید با اقتدار ، مهاجران غیرقانونی" را از کشور اخراج کرد ، اما درباره مهاجرانی که با اجازه رسمی در ایران زندگی و کار می کنند ، باید تمهیدات را به گونه ای اندیشید که اولاً این افراد در قبال کاری که می کنند و زحمتی که می کشند ، از حداقل حقوق معیشتی برخوردار باشند و ثانیاً زمینه را طوری چید که در صورت عدم دخل و خرج اقتصادی ، بازگشت به افغانستان ، برایشان مقرون به صرفه تر از زندگی در ایران با دست یازیدن به اقدامات غیرقانونی برای کسب پول باشد.

خلاصه آن که ، هدفمندی یارانه ها در گام اول ، بخشی از افغان ها را ناگزیر از ترک ایران خواهد ساخت و بخشی که می ماند ، متأثر از وضعیت جدید خواهد بود ؛ این وضعیت جدی نیز می تواند بر روی رفتارهای اجتماعی این مهاجران به طور ملموس مؤثر باشد که ایجاد ناامنی توسط برخی از آنان ، از جمله این تأثیرات است.
این نکته ای است که به نطر می رسد بدان توجه خاصی نشده است و جا دارد مسوولان محترم ، در این باره و تدابیری که راجع به این موضوع احیاناً اندییشیده اند ، توضیح دهند.