پرونده ای برای هواپیماهای بدون سرنشین ایران

گاهي به آسمان نگاه كن

از آن عصری که مهاجر ابراهیم حاتمی‎کیا در سال 68 پرواز کرد تا آن روز که ابابیل ایرانی، ماجرای شکست طبس را بر فراز وینسنت آمریکایی تکرار کرد، دل‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎های ایرانیان با بدون سرنشین‌‎‎‎‎‎‎‎‎‎هایی آشنا شد که باد‎‎‎‎‎‎‎‎‎های شرق و غرب نمی‌توانست آن را به‎سمت خود بکشاند.

این پرنده‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎های کوچک تیزپرواز امروز آن‎چنان نقشی را بر عهده گرفته‌اند که شاید از تمامی آن‎چه که تاکنون درباره تأثیر مستقیم نیروی انسانی می‌گفتیم، باید برای آن‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎ها نیز بخشی را کنار گذاشت.

شاهین جهان، هرون و صد‎‎‎‎‎‎‎‎‎ها اسم و مشخصات دیگر که برای پهپاد‎‎‎‎‎‎‎‎‎های غریبه می‎گفتند، امروز جای خود را به شاهین، رعد و صاعقه داده که می‎دانند هم خلبان خودکار آن ایرانی است و هم فکری که پشت ساخت آن است، عاشق میهن و نظام خود است.
همت بلند ایرانیان در پیمودن مرز‎‎‎‎‎‎‎‎‎های دانش و علم، اکنون هواپیما‎‎‎‎‎‎‎‎‎های بدون سرنشین ایران را از مرز هزار کیلومتر پرواز گذرانده و دستاوردهاي آنان رمی‌روند تا هر سرزمینی را در تسلط پرواز در بياورند.

ورود به رتبه‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎های برتر طراحی و ساخت هواگرد‎‎‎‎‎‎‎‎‎های بدون سرنشین در جهان، ما را بر آن داشت تا نگاهی اجمالی به مراحل ساخت و نحوه فعالیت بخش‎‎‎‎‎‎‎‎‎های مختلف تولید پهپاد در کشور بیندازیم.

در این پرونده، ضمن گفت‎وگو با دو مسئول در نیرو‎‎‎‎‎‎‎‎‎های مسلح، سعي شده موضوع رابطه دانشگاه و مراکز دفاعی نیز بررسی شود. تأثیر رسیدن متخصصان ایرانی به تکنولوژی ساخت موتور وانکل برای پهپاد‎‎‎‎‎‎‎‎‎ها و نیز معرفی برخی از هواپیما‎‎‎‎‎‎‎‎‎های بدون سرنشین کشور، دیگر بخش‎‎‎‎‎‎‎‎‎های این پرونده را تشکیل می‌دهند.

هرچند اگر قرار بود به‎طور تفصیلی و مجزا، فعالیت‎‎‎‎‎‎‎‎‎های متخصصان دانشگاهی و دفاعی کشور در بخش هواگرد‎‎‎‎‎‎‎‎‎های بدون سرنشین را بررسی کنیم، باید سراغی هم از صنایع قدس به عنوان متولی اصلی طراحی و ساخت هواپیما‎‎‎‎‎‎‎‎‎های بدون سرنشین در وزارت دفاع، می‎گرفتیم که خود پروند‎‎‎‎‎‎‎‎‎ه‎ای مجزا را می‌طلبد.

همه می‎دانند که ما دنبال جنگ و ماجراجویی نبوده‌ایم، لیک «ابابیل»‎های امروز ایران، سنگ‎‎‎‎‎‎‎‎‎های خارایی را برای هر ابرهه‌اي در نظر گرفته‌اند


بال‎هاي شاهين اراده آهنين
حمزه پارياب

پرنده‌هاي هدايت‎پذير از دور كه اختصارا پهپاد ناميده مي‌شوند، از بازوان پرتوان هر ارتش و يا يگان‌ اطلاعاتي به شمار مي‌روند كه وجودشان بسيار حائز اهميت است. ايران نيز به‌دليل موقعيت راهبردي و هم‎مرزي با چندين كشور مختلف و همچنين تهديداتي كه امكان بروز دارد؛ نيازمند انواع اين پهپادها بوده و در اين راه تلاش‎هاي فراواني هم صورت گرفته است. اين‎گونه است كه پايگاه اينترنتي فرانسوي زبان «اسراييل والي»، با توصيف پيشرفت‌هاي ايران در توليد هواپيماهاي بدون سرنشين، اعلام مي‌كند كه ايران داراي جايگاه نخست اين فناوري است. اين پايگاه اينترنتي با بيان اين كه جنگ تكنولوژيك ميان اسراييل و ايران، براي توليد هواپيماهاي بدون سرنشين پيشرفته آغاز شده است، نوشت: «پس از جنگ عراق با ايران، تهران به علت اقتضاي زمانه به‎تدريج به دانش توليد هواپيماهاي بدون سرنشين دست يافت.»

هنوز هم پرواز پر افتخار هواپيماي بدون سرنشين ايران بر فراز ناو هواپيمابر آمريكايي و ارسال تصاوير از طرف آن، در ياد دوستان و دشمنان ايراني مانده است. در گزارش ذيل تلاش شده برخي از مهمترين هواپيماهاي بدون سرنشين نيروهاي مسلح معرفي و به صورت مختصر شرح داده شوند. هرچند مي‌شد هواپيماهاي بدون سرنشين ايران را در سطوح مختلفي چون شناسايي، هجومي، اخلال الكترونيك و هدف، دسته‎بندي كرد، ليكن به علت محدوديت جا و اختصار مطالب تلاش شده فقط بخشي از توانمندي‌هاي پهپادهاي ايران معرفي شود. از طرفي به‎خاطر قابل توجه نبودن توليد بالگردهاي بدون سرنشين در كشور، در اين گزارش به آن اشاره‌اي نشده است.

مهاجر

 هواپيماهاي مهاجر از جمله معروف‎ترين هواپيماهاي بدون سرنشين ايران به شمار مي‌روند كه در چند نسل ساخته شده‌اند و معروف‎ترين آن‎ها، مهاجرهاي 2 و 4 هستند.

هواپيماي مهاجر 2 با حداكثر سرعت 210 كيلومتر در ساعت، شعاع پرواز 50 كيلومتر، سقف پرواز 11 هزار پا، مداومت پرواز بيش از يك ساعت، جنس بدنه از مواد مركب، قدرت موتور 25 اسب بخار، وزن 85 كيلوگرم و طول 290 سانتي متر از جمله موفق‎ترين هواپيماهاي بدون سرنشين به‎شمار مي‌رود.

البته اين هواپيما با توجه به قابليت‎هاي خود به عنوان يك هواپيماي هدف براي آموزش سطوح بالاي كاركنان پدافند و ارتقاء سطح توانايي در ردگيري هدف‌هاي پرنده و عملكرد سيستم ضد‎هوايي نيز به‎كار برده مي‌شود. هواپيماي مذكور به عنوان هدف واقعي موشك‌هاي زمين به هواي راداري و حرارتي نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

 مهاجر‎4 نيز يك هواپيماي بدون سرنشين برد بلند بوده و از جمله پهپادهايي است كه با مداومت پرواز بالاي خود، مي‌تواند اهدافي در مسافت دور را محقق كند.

هواپيماي شاهين

 براي عمليات مراقبت هوايي و شناسايي ديده‎باني و هدف‎يابي در نقاط دور و غيرقابل دسترسي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين هواپيما قادر است تا شعاع 150 كيلومتري ايستگاه كنترل زميني با ارتفاع هزار و پانصد پا و مداومت پروازي سه ساعتي، از موانع و استحكامات به‎طور همزمان فيلم‎برداري و عكس‎برداري كند.

همچنين با مجهز شدن به محموله و ريزش اعلاميه قادر است براي عمليات رواني مورد استفاده قرار گيرد.

رعد

 اين هواپيما از جمله پهپادهاي تهاجمي نيروهاي مسلح بوده و در كنار هواپيماهاي بدون سرنشين ديگر، نقش مهمي در مقابله با دشمنان دارد.

يكي از انواع پهپادهاي رعد با نام رعد 85 قادر است تا شعاع 100 كيلومتر پرواز كرده و با حمل حجم قابل توجهي مواد منفجره، اهداف مورد نظر را شناسايي كند.
رعد 85 همچنين قادر است تا تصاوير برخورد با هدف را نيز به‌طور آنلاين مخابره كند. اين پهپاد جنگي مي تواند با سرعت 250 كيلومتر در ساعت تا سقف 11 هزار پا پرواز كرده و دست بلند نيروهاي مسلح براي مقابله با هر هدفي باشد.

ابابيل

 هواپیمای بدون سرنشین ابابیل با انجام مانوری بر فراز ناو هواپیمابر آمریکا معروف شد. پس از دقايق طولاني كه رادار ناو موفق به كشف اين پهپاد ايراني شد، چند هلی‎کوپتر جنگی و جنگنده از اين ناو برخاستند، اما هرگز موفق به كشف ابابیل نشدند.
ابابیل به سلامت به محل مورد نظر هدایت شد و اطلاعات و تصاویر بسیار مهمی ضبط كرد که فیلم آن نیز پخش و موجب حيرت جهانيان شد. مقامات آمريكايي نيز از این‎که متوجه حضور ابابیل نشده‌اند، بسیار شگفت‎زده و البته وحشت‎زده شدند؛ از آن به بعد دنیا نام ابابیل را به خاطر سپرد.

پهپادهاي دست‎پرتاب

 يكي از دستاوردهاي اخير متخصصان كشورمان، طراحي و ساخت پهپادهاي دست‎پرتاب است. اين هواپيماها مي‌توانند به‎راحتي در يك كوله‎پشتي حمل شده و در موقعيت لازم به‎كار گرفته شوند.

از جمله آن‎ها ميني پهپاد دست‎پرتاب فراز 2 است كه با موتور الكتريكي و ايستگاه زميني قابل حمل توسط نفر جهت انجام عمليات شناسايي و ارسال تصاوير همزمان در نظر گرفته شده است.

از اين پهپاد مي‌توان براي مأموريت‎هايي چون جنگ الكترونيك نيز بهره برد.
ميني پهپاد فراز 2 با سرعت 110 كيلومتر در ساعت و سقف پرواز 3 هزار متر مي‌تواند قابليت مناسبي را به يگان‎هاي اطلاعاتي و عملياتي بدهد.

اين پهپاد كوچك با تداوم پروازي 45 دقيقه و وزن كمتر از 3 كيلوگرم، براي انتقال به هر منطقه‌اي مناسب است.

فراز 3 نيز براي انجام پروژه‌هاي تحقيقاتي، مطالعاتي و طراحي در زمينه علوم و فناوري‎هاي هوايي با موتور پالس جت به كار مي‌رود.

نوع ديگر اين هواپيماهاي دست‎پرتاب با سرعت 80 كيلومتر در ساعت حركت كرده و با 20 دقيقه پرواز به‎راحتي قابل كنترل است. اين هواپيما مجهز به موتور الكتريكي بوده و با تجهيز به چرخ، روي هر باندي قابليت فرود دارد.

وزن اين پهپاد تنها 2 كيلوگرم بوده و قدرت موتور آن براي پرواز شناسايي و عمليات‎هاي محدود مناسب است.

  پهپادهاي بال‎زن

 پهپادهاي بال‎زن از جمله سخت‌ترين انواع هواگردهاي بدون سرنشين هستند. با توجه به شباهت زياد به پرندگان، نشست و برخاست بدون نياز به باند، سرعت قابل كنترل و مانورپذيري بالا، اين پرنده‌ها مي‌توانند نسل بعدي موجودات مكانيكي جهت شناسايي و نفوذ را تشكيل دهند.

هم‎اكنون متخصصان كشورمان موفقيت‎هاي بسيار خوبي در اين زمينه به‎دست آورده‌اند كه فاخته يكي از آن‎هاست. اين پرنده با وزن 450 گرم، استفاده از نوع خاصي موتور الكتريكي و مداومت پرواز قابل توجه، داراي كاربردهاي مختلفي چون جاسوسي و اختلال در تجهيزات دشمن، تسريع در عمليات نجات و مشخص كردن محدوده ترافيك جاده‌اي است.  به‎نظر مي‌رسد با تداوم رشد و توسعه استفاده از هواگردهاي بدون سرنشين، بايد منتظر ارتش پهپادي ايران براي مقابله با هر مهاجم بي‎خردي بود.


دستيابي به تكنولوژي جذب امواج
گفت‎وگو با اميرخلبان نصيرزاده

امير خلبان عزيز نصيرزاده، معاون هماهنگ‎كننده نيروي هوايي ارتش، ساخت هواپيماي بدون سرنشين رادارگريز را از جمله دستاوردهاي اين نيرو در ماه‎هاي اخير دانسته و می‎افزاید كه رسيدن تكنولوژي‌هاي دفاعي كشور به چنين مرحله‌اي، حكايت از جهش قابل توجه صنعت هوايي كشور دارد. وي كه قريب 9 ماه عهده‎دار اين مسئوليت مهم در نهاجا است، همچنين تأكيد می‎کند: «ساخت هواپيماي بدون سرنشين رادارگريز، پايه‌اي محكم براي ساخت هواپيماهاي سرنشين‎دار پنهان كار در آينده خواهد بود.» آينده‌اي كه امير نصيرزاده آن را عنوان پرواز انبوه اسكادران‎هاي ايراني توصيف مي‌كند.

آيا نيروي هوايي ايران در سطح استاندارهاي جهان است؟

برنامه‌ريزي و سرمايه گذاري گسترده‌اي براي نيروي هوايي ارتش پيش از انقلاب انجام شده بود و به‎واسطه اين سرمايه‌گذاري، اغلب تجهيزات ما، همين امروز هم از بهترين‌هاي دنياست؛ چون كشورهاي استكباري برنامه خاصي براي نيروي هوايي پيش از انقلاب داشتند و به همين دليل تجهيزات خوبي را در اختيار اين نيرو قرار دادند كه امروز ما از آن‎ها بهره مي‌بريم.

البته ما با بازسازي تجهيزات، علاوه‎بر اين‌كه سعي مي‌كنيم تا اين امر به بهترين نحو صورت گيرد، بايد بيشترين بهره‌وري را داشته باشيم تا بتوانيم تجهيزات مورد نظر را خودمان طراحي و مطابق با استانداردهاي روز دنيا و فرآيندي كه در كشورهاي پيشرفته دنبال مي‌شود، بسازيم.

يادمان باشد كه با وجود تهديدات هميشگي و تحريم‌هاي مختلف عليه كشورمان، توجه ويژه به موضوع خودكفايي و استقلال از ديگر كشورها براي ما مهم خواهد بود؛ چراكه هيچ اميد و توقعي به تأمين قطعات و تجهيزات از بيرون نداريم و به‎خاطر وجود دشمنان قوي، ما نيز بايد توان مقابله خود را ارتقاء دهيم که داده‌ايم.

 پس چرا غربي‌ها مي‌گويند نيروي هوايي ايران فرسوده است؟

اصولا به كاربردن واژه فرسوده در‎خصوص هواپيماهاي نيروي هوايي درست نيست؛ چراكه اين جنگنده‌ها مدام در حال اورهال و بهينه‌شدن هستند.

سياست استكبار همواره اين‎گونه بود كه عمر مشخصي را براي قطعات تعيين مي‌كردند تا بتوانند از اين طريق هر چه بيشتر درآمد كشورها را به غارت ببرند؛ چراكه پس از بروز ايراد در قطعات، آن‎ها تعمير نمي‌شدند، بلكه مي‌بايست قطعه را عوض كرد و اين در حالي است كه اين عمر قانوني، واقعي نبود.

تدبير حكيمانه رهبر معظم انقلاب مبني بر «عمردهي انقلابي به تجهيزات نظامي» به اين معناست كه بايد همواره اين تجهيزات را بازنگري، اورهال و بهينه كنيم و اگر سيستمي نياز به ارتقاء داشت، يك عمر قانوني ديگر براي آن تعريف شود.

 آيا ساخت هواپيماي جنگنده در ايران موفق بوده است؟

يكي از سرفصل‌هاي مهم ما در نيروي هوايي خودكفايي محض مطابق با علم روز دنياست و در عرصه‌هاي مختلف علمي خصوصا در زمينه الكترونيك روز به روز شاهد ارتقاي علوم هستيم كه بايد براي رسيدن به خودكفايي و بي‌نيازي از ديگر كشورها، لحظه به لحظه توان علمي خود را افزايش دهيم.

طراحي و ساخت جنگنده بومي صاعقه به عنوان يك نمونه كاملا داخلي، اين موضوع را تصديق مي‌كند. تمام مراحل طراحي، ساخت و توليد انبوه اين جنگنده در داخل كشور صورت گرفته و اولين يگان آن نيز در تبريز تشكيل شده است.

ما تلاش كرده‌ايم در فرآيند به‎كارگيري هواپيماها، نيازمندي‌ها دائما منعكس ‌شود و مي‌توان گفت كه قطعا در آينده شاهد ساخت نسل‌هاي جديدي از جنگده صاعقه خواهيم بود.

 در خبرها، صحبت از ساخت هواپيماي بدون سرنشين رادارگريز توسط نهاجا بود؛ اين مسئله تا چه حد واقعيت دارد؟

ما به اين تكنولوژي دست پيدا كرده‌ايم و هم‎اكنون متخصصان ما در حال استفاده از اين تكنولوژي در زمينه‌هاي مختلف هستند.

با توجه به توانمندي اخير ‌نيروي هوايي ارتش در طراحي و ساخت هواپيماهاي بدون سرنشين رادارگريز، اين امر نيازمند در اختيار داشتن 2 مهندسي خاص است؛ اول شكل هواپيماست كه بايد به‎گونه‌اي باشد تا پرتوهاي راداري كه به آن برخورد مي‌كند و در فضا پخش مي‌شود، قابل دريافت توسط رادار‌ها نباشد.

ويژگي دوم به مواد سازنده هواپيما برمي‌گردد كه بايد به‎گونه‌اي باشد كه امواج راداري را جذب و از انعكاس آن در فضا جلوگيري كند كه ما امروز به اين مهندسي رسيده و فناوري آن را در اختيار داريم. لذا طراحي‌هاي بعدي ما در همين راستا خواهد بود؛ يعني شكل و مواد هواپيماهاي آينده به اين طريق ساخته مي‌شود.

يعني همان سفره‎ماهي؟

طراحي و ساخت هواپيماهاي بدون سرنشين و رادار گريز «سفره‎ماهي» يكي از بزرگترين دستاوردهاي نيروي هوايي ارتش در اين بخش است. اين هواپيما تمامي تست‌هاي خود را با موفقيت پشت سر گذاشته و با توجه به برآوردهاي انجام شده و نظر به شكل خاص آيروديناميك آن، حتي بيشتر از آن‌چه كه فكر مي‌كرديم در هوا پرواز كرد.

يعني طي سال‎هاي آينده نيروي هوايي مجهز به هواپيماهاي رادارگريز خواهد بود؟

زمان‌بر بودن پروژه‌هاي بزرگ دفاعي در همه كشورهاي جهان امري طبيعي است و همه مي‌دانند كه از مرحله طراحي تا زمان ساخت و توليد صنعتي يك پروژه مهم، راه طولاني در پيش است. به‎عنوان نمونه، مي‌توان ساخت هواپيما توسط قطب‌هاي بزرگ صنعتي جهان را نام برد. با اين‌كه آن‎ها هزينه فراوان و افراد زيادي را براي ساخت يك جنگنده يا هواپيماي غيرنظامي به كار مي‌گيرند، اما باز هم سال‎ها براي تحقق نتايج آن صبر مي‌كنند و بعضا هم نتيجه به دست آمده، با آن چيزي كه مد نظر آن‎ها بوده متفاوت است و طرح اصلاح شده يا بعضا متوقف مي‌شود.

در موضوع رادار گريز بودن هواپيماها نيز تنها مواد و شكل هواپيما كافي نيست، بلكه حتي موتورها و خروجي هوا نيز بايد طوري طراحي شود كه در فضا ارتعاش پيدا نكند؛ چراكه همين ارتعاش‌ها براي رادارهاي «پسيو» قابل رهگيري خواهد بود.

ولي با توجه به دستيابي نيروي هوايي به چنين تكنولوژي، تمامي پروژه‌هاي بعدي ما در ساخت جنگنده‌ها، معطوف به بهره‌گيري از تكنولوژي رادارگريزي خواهد بود.

البته در اين خصوص نيز طرح‎هاي مختلفي در دستور كار است و مأموريت‌ اين هواپيماها با يكديگر فرق خواهد كرد و هركدام از آن‎ها وظايف جداگانه‎اي برعهده خواهند داشت.

 استفاده از ديگر تكنولوژي‌هاي نوين در صنعت هوايي چه جايگاهي دارد؟

همان‎طور كه مي‌دانيد، صنعت هوايي همواره به عنوان يكي از صنايع پيشگام در تحقق و توسعه تكنولوژي‌هاي نوين مطرح است.

لذا نيروي هوايي ارتش نيز از اين امر مستثني نبوده و متخصصان جهاد خودكفايي اقدامات بسيار خوبي براي بهره‎گيري از فناوري‌هاي نوين در دستور كار دارند.
يكي از اين موارد، به‎كارگيري فن‌آوري نانوتكنولوژي در صنعت هواپيماسازي است كه از موضوعات مهم مدنظر متخصصان نيروي هوايي به شمار مي‌رود. به همين منظور، رابطه نزديكي با دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي برقرار كرده‌ايم تا اين فناوري وارد صنعت هوايي ارتش شود.

به‎نظر مي‌رسد ورود و بهره‌گيري گسترده از فن‌آوري نانو در صنعت هوايي، مي‌تواند يك انقلاب در نهاجا محسوب شود و در كنار تكنولوژي رادارگريزي، آينده درخشاني در انتظار اين نيروست


موتورخاص
نگاهي به ساخت موتور وانكل در كشور

يكي از ويژگي‌هاي كمتر شناخته شده هواپيماهاي بدون سرنشين ايران، دستيابي به تكنولوژي طراحي و ساخت يك نوع موتور با نام وانكل است. اگرچه اين نوع موتور سال‎هاست در اختيار صنايع دفاعي كشورهايي چون آمريكا قرار دارد، اما دستيابي متخصصان ايراني به اين توانمندي آن‎هم در شرايط سخت تحريم كشور، گوياي رشد و ارتقاء بسيار خوب سطح تكنولوژي دفاعي كشور است.

نوشته زير بررسي كوتاه نحوه عملكرد و تأثير اين موتور بر توان هواپيماهاي بدون سرنشين نيروهاي مسلح كشورمان است.

موتورهای سری وانكل از انواع موتورهای احتراق داخلی و یا به عبارت دیگر درون‎سوز هستند. موتورهای درون‎سوز به موتورهایی گفته می‎شود كه در آن‎ها مخلوط سوخت و اكسیدكننده (كه معمولا اكسیژن یا هواست)، در داخل فضای بسته‎ای واكنش داده و محترق می‌شوند.

در اثر احتراق، گاز با دما و فشار بالا ایجاد می‎شود كه باعث به حركت درآمدن قطعات متحرك داخل موتور شده و باعث انجام كار می‎شود. موتورهای وانكل با استفاده از طراحی دورانی ساخته شده‎اند؛ موتورهای دورانی همانند موتورهای پيستونی، از انرژی فشار ايجاد شده به‎واسطه احتراق مخلوط سوخت و هوا، استفاده می‎كنند؛ در موتورهای پيستونی فشار ناشی از احتراق به پيستون‎ها نيرو وارد كرده و آن‎ها را به عقب و جلو می‎راند. شاتون و ميل‎لنگ اين حركت رفت و برگشتی پيستون‎ها را به حركت دورانی و قابل استفاده برای خودرو تبديل می‎كنند. در صورتي‎كه در موتورهای دورانی، فشار ناشی از احتراق، نيرويی را بر سطح يك روتور مثلث شكل كه كاملا محفظه احتراق را نشت‎بندی كرده است، وارد می‎كند. اين قطعه (روتور) همان چيزی است كه به‎جای پيستون از آن استفاده می‎شود. روتور در مسيری بيضی‎شكل حركت می‎كند؛ به‎گونه‎ای كه هميشه سه رأس اين روتور را در تماس با محفظه سيلندر نگه داشته و سه حجم جداگانه از گازها، بين سه سطح روتور و محفظه سيلندر ايجاد می‎كند.

هم‎چنان كه روتور حركت می‎كند، هر كدام از اين سه حجم پی‎درپی منبسط و منقبض می‎شوند؛ و همين انقباض و انبساط است كه مخلوط هوا و سوخت را به داخل سيلندر می‎كشد، آن‎را متراكم مي‎كند، در طول فرآيند انبساط توان مفيد توليد كرده و گازهای سوخته را بيرون مي‎راند. موتورهای دورانی دارای سيستم جرقه و سوخت‎رسانی مشابه با موتورهای پيستونی هستند.

توليد توان

موتورهای دورانی همانند موتورهای رايج پيستونی از سيكل چهار زمانه استفاده مي‎كنند كه به شكل كاملا متفاوتی به خدمت گرفته شده است. قلب يك موتور دورانی روتور آن است، كه به‌صورت كلی معادل پيستون در موتورهای پيستونی است.

روتور روی يك بادامك دايروی بزرگ محور خروجی سوار شده است. اين بادامك از خط مركزی محور خروجی فاصله داشته و همانند يك ميل‎لنگ عمل مي‎كند. چرخش روتور نيروی لازم جهت چرخش محور خروجی را تأمين كرده و هم‎زمان با چرخش روتور در محفظه، اين قطعه، بادامك را در يك مسير دايروی به حركت درمی‎آورد؛ به قسمي‎كه هر دور كامل روتور، منجر به سه دور چرخش محور خروجی مي‎شود.
هم‎چنان كه روتور درون محفظه حركت مي‎كند، سه حجم جداگانه ايجاد شده توسط روتور، نيز تغيير مي‎كند. اين تغيير سايز، باعث ايجاد فرآيند پمپ كردن مي شود.

تفاوت‎ها با موتور معمولی

چند مورد زير، موتورهای دورانی را از موتورهای پيستونی متمايز مي‎كند:
1- قطعات متحرك كمتر:

موتورهای دورانی در مقايسه با موتورهای چهار زمانه پيستونی قطعات متحرك كمتری دارند. يك موتور دورانی دو روتوره، سه قطعه متحرك اصلی دارد: دو روتور و يك محور خروجی.

اين در حالي‎ست كه ساده‎ترين موتورهای پيستونی چهار سيلندر دست‎كم 40 قطعه متحرك دارند: پيستون‎ها، شاتون‎ها، ميل‎لنگ، ميل بادامك، سوپاپ‎ها، فنر سوپاپ‎ها، اسبك‎ها، تسمه تايمينگ و.... كم بودن قطعات متحرك مي‎تواند دليلی بر قابليت اعتماد و اعتبار موتورهای دورانی باشد و به همين دليل است كه كارخانه‎های سازنده وسايل هوانوردی (هواپيما و كايت‎های با موتور احتراق داخلی) موتورهای دورانی را به موتورهای پيستونی ترجيح می‎دهند.

2- كاركرد نرم و بدون لرزش:

تمام قطعات موتور دورانی به‎طور پيوسته در حال چرخش، آن هم در يك جهت هستند كه در مقايسه با تغيير جهت شديد قطعات متحرك در موتورهای پيستونی از ارجحيت خاصی برخوردارند.

موتورهای دورانی به‎دليل تقارن خاص قطعات گردنده دارای بالانس داخلی است كه هرگونه ارتعاشی را از بين می‎برد. همچنين انتقال قدرت در موتورهای دورانی نيز نرم‎تر است؛ زيرا هر احتراق در طول 90 درجه چرخش روتور حاصل می‎شود.
از آن‎جايي‎كه چرخش محور خروجی سه برابر چرخش روتور است، پس هر احتراق در طول 270 درجه چرخش محورخروجی حاصل مي‎شود. اين يعنی يك‎موتور تك‎روتوره در سه ربع گردش محورخروجی خود، قدرت انتقال می‎دهد؛ اما در موتور تك سيلندر پيستونی احتراق در طول 180 درجه از دو دور گردش ميل لنگ يا يك ربع گردش محور خروجی آن رخ مي‎دهد.

 3- حركت آهسته تر قطعات اصلي موتور:

از آن‎جايي‎كه گردش روتور يك سوم گردش محور خرو‎جی آن است، قطعات اصلی موتور آهسته‎تر از قطعات موتورهای پيستونی حركت می‎كنند كه اين موضوع قابليت اطمينان به اين موتور را بالا می‎برد.

موتورهای وانكل در هواگردها

اولین مدل هواپیمایی كه با استفاده از موتورهای وانكل به پرواز درآمد، مدل غیر‎نظامي‎هواپیمای شناسایی QT_2  ارتش ایالات متحده آمریكا بود. این هواپیما از یك موتور وانكل به قدرت 185 اسب بخار استفاده می‎كرد. اما كم‎كم خاصیت‎های این موتورها مثل اندازه كوچك و صدای كم، آن‎ها را وارد دنیای هواپیماهای بدون سرنشین كرد. اما بیاییم و نگاهی به مشخصه‎های دیگری كه موتورهای هواپیماهای بی‎سرنشین بایستی داشته باشند، بیندازیم.

این موتورها بایستی در عین كم حجم و كم صدا بودن، دارای خاصیت‎هایی مثل سادگی در تعمیر و نگهداری، نسبت مناسب قدرت تولیدی به وزن و توانایی ماندگاری بالا داشته باشند.

این موتورها از ابتدای دهه 70 به‎طور گسترده بر روی هواپیماهای سبك به‎كار رفته و از خود در زمینه ایمنی ركورد بسیار جالبی به‎جا گذاشته است؛ تا به امروز تنها هفت فروند از هواپیماهای سبكی كه از موتورهای مدل وانكل استفاده كرده‌اند، سقوط كرده‌ كه این خود نشان از كیفیت و كارایی بالای این موتورها دارد.

وانكل در پهپادهاي ايراني

طراحي و توليد موتور وانكل براي استفاده از انواع هواپيماهاي بدون سرنشين در سال 1386 توسط سردار محمد نجار وزير دفاع سابق كشورمان افتتاح شد.

اين طرح يكي از طرح‎هاي مهم دانشگاه صنعتي مالك اشتر اصفهان است كه در زمينه طراحي و توليد انواع وسايل بدون سرنشين، اقدامات قابل توجه و خوبي انجام داده است.
طراحي و ساخت پرنده بدون سرنشين بال متحرك، طراحي و ساخت ربات تيرانداز و نيز طراحي و ساخت ربات زيردريايي از ديگر طرح‎هاي اين دانشگاه است.

با نصب موفق موتورهاي وانكل روي پهپادهاي ايراني، هم‎اكنون هواگردهاي بدون سرنشين نيروهاي مسلح برد بلندتر و مداومت پروازي بيشتري را تجربه مي‌كنند. در عين حال، توجه به موضوعاتي چون خروجي گرماي كمتر براي جلوگيري از رديابي توسط حسگرهاي دشمن و نيز صداي كمتر به منظور نزديكتر شدن به هدف مورد نظر و شناسايي يا تخريب غافلگيرانه آن را، مي‌توان ديگر از دستاوردهاي رسيدن به اين تكنولوژي دانست.


پهپاد‎های خورشیدی عرصه بروز خلاقیت‎ها
گفت‎وگو با دكتر حميدرضا طیبی رییس جهاد دانشگاهی

دکتر حمیدرضا طیبی، رییس جهاد دانشگاهی، در گفت‎وگو با پنجره به واكاوي تلاش‎های مراکز علمی کشور در ساخت تجهیزات جدید دفاعی از جمله هواپیما‎های بدون سرنشین پرداخت. وی تأکید كرد که اگر زنجیره‎ای قوی شامل مراکز علمی، دفاعی و تامين بودجه لازم به وجود بیاید، آینده این همکاری مشترک، رفع تمام نیاز‎های علمی و دفاعی کشور خواهد بود.

علل ضرورت ورود دانشگاه‎‎ها و مراکز علمی کشور به عرصه تحقیق و پژوهش در عرصه فناوری‎های روز چه مواردی است؟

در جهان امروز از جمله مهمترین معیار‎های توسعه‎یافتگی و اقتدار کشورها، سطح تولید و صادرات مبتنی بر فناوری و میزان تولید ثروت از این رهگذر است. با عنایت به وجود رقابت شدید میان کشور‎های مختلف اعم از توسعه‎یافته و در حال توسعه، در این عرصه عمدتا کشور‎هایی موفق‎تر هستند که علاوه‎بر وجود زیرساخت‎ها، برنامه‎‎ها و مدیریت کلان مناسب، در عرصه تحقیق و پژوهش، خلق و توسعه فناوری و همچنین تولید مبتنی بر فناوری به‎دست آمده یا بومی شده (به‎ویژه فناوری‎های روز )، از عملکرد مطلوب‎تری برخوردار باشند.

در کشور‎های توسعه‎یافته عمده بار پژوهش در زمینه فناوری‎های روز بر عهده دانشگاه‎ها، مراکز علمی و پژوهشی است، زیرا در امر تحقیق در این عرصه‎‎ها به پژوهشگران و متخصصان برجسته و مجرب نياز است که به دانش روز مسلط باشند. علاوه‎بر این، برای پژوهش در این زمینه‎‎ها استفاده از تجهیزات و امکانات بسیار خاص نیز ضروري است که با عنایت به حجم سرمایه‎گذاری لازم و نیز فرآیند خاص تحقیق تا بهره‎برداری اقتصادی، معمولا تحقق این مجموعه از شرایط در دانشگاه‎‎ها و مراکز تحقیقات کاربردی امکان‎پذیر است.

 تأثیر دانشگاه‎‎ها در خودکفایی دفاعی کشور تا چه حد است؟

با عنایت به استراتژیک بودن عرصه دفاعی در اغلب کشور‎ها سعی می‎شود با توجه به اهمیت فوق‎العاده موضوع امنیت ملی، بسیاری از سامانه‎‎های سخت‎افزاری و نرم‎افزاری مورد نیاز در این عرصه تا حد امکان منشاء داخلی داشته باشد و یا حداقل از کشور‎های هم‎پیمان با سابقه همکاری بلند‎مدت تهیه شود. این امر در کشور ایران‎که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی با تهدید‎های مختلفی از سوی ابرقدرت‎ها و برخی کشور‎های متخاصم روبه‎رو بوده است، اهمیتی بسیار افزونتر دارد. با توجه به توسعه روز‎افزون سامانه‎‎های دفاعی و نقش فناوری‎های پیشرفته در این عرصه، ضرورت تام دارد که بخش قابل ‎ملاحظه‎ای از نیاز‎های علمی و پژوهشی این عرصه از طریق همکاری با دانشگاه‎‎ها و مراکز تحقیقاتی و با به خدمت گرفتن متخصصان مجرب در این زمینه‎‎ها تأمین شود. از این روی دانشگاه‎‎ها و مراکز علمی و تحقیقاتی می‎توانند نقش بی‎بدیلی در خودکفایی دفاعی کشور داشته باشند. بسیاری از فناوری‎های پیشرفته که به کمک متخصصان و پژوهشگران برجسته با سرمایه‎گذاری قابل‎ملاحظه در عرصه دفاعی به‎دست می‎آید، در مراحل بعد در صنایع دیگر و یا سایر زمینه‎‎های مورد نیاز جامعه کاربرد یافته و خود محرک مناسبی در رقابت با سایر کشور‎ها در توسعه فناوری‎های نوین و کسب ثروت بر اساس تولید حاصل از فناوری‎هایی است که در مراحل اولیه برای مقاصد دفاعی یا نظامی توسعه یافته‎اند.

 با توجه به اهمیت تجهیز کشور به سامانه‎‎های مدرن دفاعی نقش دانشگاه‎‎ها در این خصوص را چگونه ارزیابی می‎کنید؟

با عنایت به اهمیت چنین سامانه‎‎هایی در مصارف دفاعی و غیردفاعی، لازم است مراکز علمی نظیر دانشگاه‎‎ها و مراکز تحقیقاتی نیز همچون گذشته و حتی بیش از پیش همپای مراکز تحقیقاتی دفاعی به امر پژوهش و تولید فناوری در این عرصه‎‎ها بپردازند. بدیهی است که از جمله شرایط لازم برای تحقق همکاری مراکز علمی در این زمینه، تأمین نیاز‎های مالی و تجهیزاتی و مهم‎تر از آن، همکاری نزدیک و تنگاتنگ مراکز پژوهشی صنایع دفاعی با این مراکز علمی است.

 جهاددانشگاهی تا چه حد برای تحقیق و پژوهش در زمینه سیستم‎های مدرن اهمیت قایل است؟

از آن‎جا که از یک سو پژوهش در جهاد دانشگاهی عمدتا در زمینه‎‎های کاربردی و بر اساس نیاز جامعه انجام می‎گيرد و از سوی دیگر بخش عمده‎ای از اعتبارات مالی و بودجه این نهاد از محل دستاورد‎های پژوهشی و ارائه خدمات تخصصی به جامعه تأمین می‎شود، این نهاد سعی کرده است که با به‌خدمت گرفتن نیرو‎های انسانی متخصص خود، اعم از اعضاء هیئت علمی و کارشناسان مجرب، در حد توان به فعالیت علمی و تخصصی در زمینه فناوری‎های پیشرفته مرتبط بپردازد. اما انجام فعالیت گسترده در این زمینه موکول به سپردن پروژه‎‎های پژوهشی خاص و تأمین امکانات مادی اعم از اعتبارات مالی و تجهیزات مورد نیاز است.

از سوی دیگر با توجه به تجارب ارزنده جهاد دانشگاهی، در بسیج متخصصان از مراکز علمی، به‌ویژه دانشگاه‎‎ها و در قالب گروه‎‎های کاری برای انجام پروژه‎‎های خاص، این نهاد می‎تواند در صورت واگذار كردن وظیفه‎ای مشخص در عرصه ملی در این زمینه و در صورت تأمین امکانات مادی به رشد و توسعه تحقیقات کمک کرده و دستیابی به فناوری‎های مورد نیاز را سرعت بخشد.

 همکاری نزدیک نیرو‎های مسلح با مراکز دانشگاهی چه ثمراتی را به‎همراه دارد؟

چنین همکاری‎هایی در صورت وجود برنامه‎‎های کلان مناسب و اجرای آن‎‎ها با مدیریت متناسب از یک سو مي‌تواند فرآیند تأمین نیاز‎های دفاعی کشور را ارتقاء بخشیده و بر اقتدار دفاعی کشور بیافزاید و از سوی دیگر فرآیند توسعه علمی و فناورانه کشور را سرعت بخشد. برای دانشگاه‎‎ها و مراکز علمی و پژوهشی کشور این همکاری علاوه‎بر تأمین اعتبارات مالی و امکانات تجهیزاتی که اهمیت زیادی دارند و فرآیند پژوهش و تولید علم و فناوری در این مراکز را توسعه می‎بخشند، دستاورد بسیار ارزشمندتری را نیز به‎دنبال دارد که همان فراهم آوردن امکان انجام وظیفه در توسعه کشور و اقتدار آن بر اساس نیاز‎های اساسی جامعه و خدمتگزاری در عرصه پیشرفت نظام اسلامی و ساختن تمدن نوین اسلامی در عصر حاضر است.

 یکی از حوزه‎‎هایی که گروه‎‎های دانشجویی و مراکز علمی کشور اقدامات خوبی در آن انجام داده‎اند، حوزه ساخت هواپیما‎های بدون سرنشین است. در این خصوص چه اقداماتی صورت گرفته است؟

در زمینه اقدامات مؤثر جهاد دانشگاهی در زمینه طراحی و ساخت هواپیما‎های بدون سرنشین می‎توان به ساخت هواپیمای خورشیدی اشاره کرد که تست اولیه آن را با موفقیت انجام دادیم. در این مدل کوچک، یک هواپیما با طول بال سه متر تا ارتفاع 200-300 متری پرواز کرد و بعد با موفقیت فرود آمد. از نظر ما این کار انجام شد و می‌خواستیم با بودجه بيشتر به ارتفاع 3 هزار پا برسیم، اما این بودجه هرگز اختصاص پیدا نکرد و این کار باقی ماند و اکنون نیز به‎دنبال منابع هستیم تا این طرح استراتژیک را به سرانجام برسانیم.

برای انجام مراحل بعدی باید بودجه لازم برای آن اختصاص پیدا کند که بتوانیم به 20 هزار پا و در مرحله بعد تا 60-70 هزار پا ارتفاع پرواز کنیم، چون به‎صورت یک مرحله‎ای نمی‌توان به تکنولوژی مرحله بالا دست پیدا کرد، اما این پروژه نیز مانند پروژه هواپیمای نیروی انسانی به دلیل کمبود بودجه متوقف شد.

هرچند که برخی از سازمان‌‎های وابسته به صنایع دفاعی در این خصوص فعالیت‌‎هایی انجام داده‌اند، اما جهاد دانشگاهی به‎عنوان یک نهاد علمی همواره علاقه‎مند بوده که در این زمینه فعالیت کند.  کاربرد‎های این هواپیما بسیار متنوع است. در مجموع هواپیما‎های بدون سرنشین خورشیدی کاربرد‎های زیادی دارند: کاربرد‎های مخابراتی، علوم کشاورزی، دانش هواشناسی، نظامی و... استفاده‎‎های متنوعی هستند که از این هواپیما‎ها می‌شود. به هر حال با توجه به زیرساخت‌‎هایی که تاکنون ایجاد شده است، تأمین بودجه این طرح می‌تواند به پیشرفت و اقتدار کشور کمک شایانی کند و در این شرایط حیف است که این دانش در این مرحله متوقف بماند. البته در جلسه‎ای که با معاون علمی و فناوری رییس‎جمهور داشتیم، قرار شد چند طرح ویژه را ارائه کنیم؛ قصد ما این است كه پروژه ساخت هواپیمای خورشیدی استراتژیک ارتفاع بالا هم یکی از آن طرح‌‎های ویژه باشد. ان‎شاءالله با تلاش بیشتر مراکز دانشگاهی و حمایت‎های نهاد‎های مربوطه، این عرصه نیز محل شکوفایی متخصصان توانمند ایران اسلامی باشد


ساخت پهپادهاي دست‎پرتاب
گفت‎و‎گو با عرب‎بيگي، رییس سازمان جهاد خودکفایی نیروی زمینی سپاه

سرهنگ ناصر عرب بيگي، رييس سازمان جهاد خودكفايي نيروي زميني سپاه پاسداران، طي گفت‌وگويي با پنجره با اشاره به دستاوردهاي اين نيرو، پيوند متخصصان دفاعي و دانشگاه‎ها را از جمله ثمرات تشكيل اين سازمان مي‌داند. وي معتقد است بسياري از اقداماتي كه شايد با محاسبات مادي، سال‎ها طول مي‌كشيد، با سرعت و كيفيتي خارق‌العاده در حال انجام است.

رييس سازمان جهاد خودكفايي نيروي زميني سپاه پاسداران با بيان بخشي از دستاوردهاي اين نيرو و نحوه اجراي پروژه‌ها، توضيحاتي درخصوص ساخت هواپيماهاي بدون سرنشين ارائه كرد.

سابقه تشكيل جهاد خودكفايي به كجا باز مي‌گردد؟

در طول سال‌هاي دفاع مقدس ما توانستيم علي‌رغم تحريم‌هاي اقتصادي همه‎جانبه دنيا، با به‎كارگيري خلاقيت،‌ ابتكار و خودباوري كه امام(ره) در وجود جوانان انقلابي ايجاد كرد، به‎خوبي از پس دشمن بعثي كه تمام ابرقدرت‌ها را به‎عنوان پشتيبان، پشت‎سر خود داشت، برآييم.

در همين راستا بود كه سازمان جهاد خودكفايي در نيروها بنيان نهاده شد و وظيفه انجام تحقيقات صنعتي در حوزه خودكفايي دفاعي و رفع نيازهاي تجهيزاتي نيروها بر عهده اين سازمان‎ قرار گرفت.

در طول اين سال‌ها، جهاد خودكفايي همواره منشاء خيرات و بركات فراوان براي اين نيرو بوده است. «تحقيقات بر اساس نياز روز» كه شعار محوري ما در سازمان جهاد خودكفايي است؛ به اين مفهوم است كه ما تحقيقات خود را مبتني بر تهديد دشمن قرار داده‎ايم. براي تحقق اين امر دائما تهديدات خارجي، فرامنطقه‌اي‌، منطقه‌اي و داخلي به همراه ‌توانمندي‌هاي دشمن، توسط كارشناسان و محققين ما رصد مي‌شود و آن‌چه كه از بين اقدامات آن‎ها، تهديد تشخيص داده شود، در دستور كار قرار گرفته، تيم‌هاي تحقيقاتي به سرعت شكل مي‌گيرد و در آن حوزه شروع به فعاليت مي‌كنند. ما ساختار و سازمان خود را طوري طراحي كرديم كه به شكل ماتريسي، بلافاصله تيم‌هاي تحقيقات تخصصي شكل مي‌گيرد و هيچ‎گاه اسير ساختار و سازمان‎هاي كلاسيك نخواهيم شد.

 براي مقابله با تهديدات دشمن چه اقداماتي انجام شده است؟

گستره‎كاري سازمان در حوزه مقابله با تهديدات هوايي در ارتفاع پست، مقابله با تهديدات زميني، مقابله با اقدامات جاسوسي و نيز مقابله با پديده شوم تروريسم كه ساخته و پرداخته استكبار جهاني و اسراييل و با معاونت برخي كشورهاي منطقه بوده، بسيار وسيع است.

ما در حوزه تسليحات و تجهيزات، مؤلفه تحرك و واكنش سريع را در دستور كار قرار داده‌ايم. چراكه تجهيزاتي كه در دفاع به‎كار مي‌بريم، بايد متحرك باشند و بتوانند به‎سرعت جابه‎جا شده و در موقع لزوم و در كمترين زمان، در دسترس رزمندگان قرار بگيرند.

افزايش برد، دقت و سرعت عمل در برابر اقدام دشمن، همواره مد نظر متخصصين ما قرار دارد و ما به سرعت در حال انجام تحقيقاتي هستيم كه بتواند اين سه مؤلفه را در سلاح و مهمات‌هاي ما نهادينه كند. اين اقدامات به ما كمك مي‌كند تا سلاح‌هاي موجود را بر اساس نياز روز مدرنيزه كرده و در اختيار يگان‎هاي مختلف قرار دهيم.

 چگونه از توانمندي دشمن مطلع مي‌شويد؟

در ساختار جديد سپاه كه با تدبير فرماندهي محترم كل سپاه انجام شده، طوري برنامه‎ريزي صورت گرفته كه دائما دشمن رصد ‌شده و از توانمندي‌ها و تجهيزات آن‎ها و نيز از اقدامات عملي كه در بيرون از مرزها و حتي درون مرزها به‎وسيله دشمن انجام مي‌شود، در اسرع وقت مطلع شويم. اين اطلاعات در قالب تيم‌هاي كارشناسي مورد تجزيه و تحليل قرار مي‌گيرد و براي هر يك از تهديداتي كه از تحليل كارشناسان استخراج مي‌شود، برنامه‎ريزي عملي مي‌كنيم.

 آيا غير از ساخت تجهيزات، وظيفه ديگري نيز بر عهده داريد؟

پدافند غيرعامل در حوزه استتار، اختفا و ساير محورهايي كه در پدافند عامل مطرح است، براي دفاع از نيروي انساني، تجهيزات، تسليحات و اماكن در دستور كار ما قرار دارد و كارشناسان ما دائما در حال بهبود استتار، اختفا و پوشش در مقابل دشمن هستند تا ضريب ايمني بيشتري در تجاوزهاي دشمن به‎ويژه در تجاوزهاي هوايي براي يگان‎هاي مختلف نيرو ايجاد كند.

 براي استفاده از ظرفيت دانشگاه‌ها در تحقيقات سپاه چه اقداماتي انجام شده است؟

تعامل مراكز تحقيقاتي يكي از ويژگي‌هاي معمول آن‎هاست؛ چراكه هيچ مركزي به‎تنهايي نمي‌تواند موفقيت‌هاي چشم‌گيري داشته باشد. به همين خاطر، شوراي مشترك تحقيقات در سپاه از تمام سازمان‎هاي جهاد خودكفايي تشكيل شده است. در اين شورا تقسيم كار شده و پروژه‌هایي مشترك مطرح شده و بخش‌هايي از توانمندي‌ يك سازمان در اختيار سازمان ديگر قرار مي‌گيرد، تا علاوه‎بر تكميل پروژه‌هاي يكديگر، در حل مشكلات و گلوگاه‌هاي تكنولوژي نيز تشريك مساعي صورت گيرد. همچنين دفاتري در سازمان جهاد خودكفايي تشكيل شد تا مأمني باشد براي جذب محققين، مخترعين و افراد خلاقي كه در سطح جامعه و در بين دانشجويان دانشگاه‌ها وجود دارند و به تنهايي نمي‌توانند طرح‌هاي خود را اجرا كنند.

همچنين ما در حال طراحي يك مركز رشد هستيم كه اين مركز مي‌تواند دانشجويان و فارغ‌التحصيلان دانشگاه‌ها را كه قادر نيستند به تنهايي توفيقي در امر تحقيقات داشته باشند، مورد حمايت مالي، علمي و تجهيزاتي قرار دهد. در اين مركز موضوع تحقيقاتي به افراد داده مي‌شود و اين عزيزان مي‌توانند در اين مراكز فعاليت كنند و با حمايت‌هاي متنوع‌ توانمند شده و در نهايت به‎عنوان يك محقق ارزنده دفاعي در اختيار نيروهاي مسلح قرار گيرند.

 درباره دستاوردهاي جديد نيروي زميني سپاه از جمله ساخت پهپاد چه مواردي را مي‌توانيد نام ببريد؟

ساخت مراكز شبيه‌سازي از جمله اقدامات مهم جهادخودكفايي «نزسا» است. در اين مراكز تجهيزات و سيميلاتورهايي جهت تمرين‌هاي كم‎هزينه و بدون محدوديت تاكتيك‌هاي مختلف نظامي و كار با سلاح‌ها و تجهيزات مختلف ساخته شده و در اختيار يگان‎هاي عملياتي قرار مي‌گيرند.

شبيه‌سازها شامل سخت‌افزار و نرم‌افزار رايانه‎اي هستند و كاملا محيط نبرد را در يك سالن شبيه‌سازي مي‌كنند.

همچنين با توجه به نياز كشور به در اختيار داشتن تجهيزات مدرن جنگ الكترونيك (جنگال) و سيستم‌هاي مقابله با اين موضوع، سپاه پاسداران در بخش طراحي و ساخت پروژه‌هاي الكترونيك، الكترومغناطيس و اپتيك موفقيت‌هاي زيادي داشته است. از جمله اين موفقيت‌ها، پروژه‌هاي جست‌وجو و رديابي غيرفعال اپتيكي است كه اين سيستم‌ها مي‌توانند در پيدا كردن و در معرض ديد قراردادن پرنده‌هاي دشمن بسيار مؤثر واقع شوند.

در زمينه ساخت هواپيماهاي بدون سرنشين نيز اقدامات زيادي انجام شده است. با توجه به رشد مراكز دفاعي كشور طي سال‎هاي اخير و استفاده از پهپادها در مصارف گوناگون، ما نيز با توجه به نيازها و توانمندي‌هاي نيروي زميني به سمت ساخت انواع پرنده‌هاي بدون سرنشين حركت كرده‌ايم كه خوشبختانه با كمك متخصصان دفاعي و پژوهشگران دانشگاهي، دستاوردهاي بسيار قابل توجهي در اين خصوص كسب شده است.

يكي از اين دستاوردها در بخش پرنده‌هاي بدون سرنشين، پهپادهاي دست‎پرتاب است كه با توجه به حجم كوچك آن و سيستم ساده عملياتي شدن، مي‌تواند توسط هر نيرو به‎راحتي به مناطق مورد نياز منتقل شده و در آن‌جا مورد استفاده قرار بگيرد. با توجه به ساخت نسل‎هاي مختلف هواپيماهاي بدون سرنشين در نيروي زميني سپاه و استفاده يگان‎هاي مختلف نزسا از آن، ما تلاش داريم با افزايش مداومت پروازي و ديگر ويژگي‎هايي كه قابليت يك پهپاد را افزايش مي‌دهد، به توسعه اين تكنولوژي كمك كنيم.

منبع: پنجره